Verimlileştirme
- Ziraattan %+2 zenginlik
Tanım
Medeniyetler sınırlı ekilebilir toprak alanlarına daha bağımlı hâle geldikçe toprak kalitesine dikkat etmek zorunda kalmışlardır. MS 8. yüzyılda Yunanlar ardıç kuşu gübresinin hasat edilmiş tarlaya yayıldığında bir sonraki mahsul için toprağı zenginleştirdiğini keşfetmiştir. Romalılar Akdeniz'in çevresinde ziraata uygun alanın az olması sebebiyle arazilerinde ustalaşmış ve karma ziraat uygulamışlardır. "Nadas" yöntemini kullanarak hasatlar arasında toprağı dinlendirmiş, böylece hayvan sürülerinin toprağı doğal yoldan gübrelemesini sağlamışlardır. Romalı devlet adamı Marcus Porcius Cato en verimli gübreleri şöyle sıralamıştır "...ahır pisliği, acı bakla, anız, fasulye sapı ile meşe ve pırnal meşesi yaprakları."